Met 146 bedrijven die deelnemen aan de Biggenmonitor hebben we ondertussen een pak gegevens over het PRRS- en Circovirus (PCV2) in de biggenbatterij. Vijftien procent van de onderzochte batterijen kunnen als PRRS-negatief of zeer laag besmet beschouwd worden. Voor Circovirus is dit maar liefst 41%. Dit toont aan dat het mogelijk is om beide virussen onder controle te houden in de batterij. Wij geven u graag enkele tips.
Breng het tijdstip van besmetting in beeld
De Biggenmonitor omvat – naast o.a. een analyse van de technische kengetallen – een bloedonderzoek van dertig biggen verspreid over drie leeftijdscategorieën (4, 8 en 12 weken). De staalnames gebeuren twee keer in een periode van een jaar. In het bloed wordt gezocht naar het PRRS-virus en (optioneel) Circovirus en naar antistoffen tegen deze virussen. Zo wordt nagegaan wanneer de biggen worden besmet en kunnen gepaste maatregelen genomen worden. Deze worden samengevat in het bedrijfsgezondheidsplan dat dierenarts en veehouder samen opstellen.
Tips in geval van besmetting na 4 weken
Circuleert er al virus bij biggen van 4 weken oud – dit is het geval bij 34% van de positieve batterijen - besteed dan aandacht aan een stabiele zeugenstapel en een verbetering van het kraamstalmanagement:
- reinig en ontsmet de kraamstal grondig,
- stimuleer de biggen om zoveel mogelijk biest te drinken,
- verleg enkel biggen als het echt moet,
- gebruik zo vaak mogelijk nieuwe naalden.
Tips in geval van besmetting na 8 of 12 weken
Worden de biggen positief op 8 of 12 weken, leg de focus dan op de batterij:
- Let op de bezettingsdichtheid en klimaat,
- Tracht zo weinig mogelijk tomen te mengen,
- Werk altijd van de jonge naar de oudere dieren,
- Gebruik ook hier zo vaak mogelijk nieuwe naalden.
Ga na of dezelfde PRRS-stam blijft circuleren op het bedrijf
Als er zowel bij de eerste als de tweede bloedname PRRS-virus geïsoleerd wordt uit de stalen, wordt nagekeken om welke stam het gaat.
Tips bij identieke PRRS-stam
Is bij de tweede monitoring dezelfde PRRS-stam aanwezig als bij de eerste monitoring, dan betekent dit dat deze stam blijft circuleren op het bedrijf. Verbeter dan in de eerste plaats de interne bioveiligheid:
- optimaliseer het kraamstalmanagement,
- gebruik aparte laarzen en kledij per afdeling,
- werk van jonge naar oude dieren,
- optimaliseer het reinigings- en ontsmettingsprotocol.
Tip bij verschillende PRRS-stam
Toont de tweede monitoring een andere stam aan, focus dan op het verbeteren van de externe bioveiligheid:
- vermijd insleep van ziektekiemen via:
- aankoop van dieren
- aankoop van sperma
- bezoekers
- tijdens het laden en lossen
Evolueer stapsgewijs naar een batterij vrij van PRRS en Circo
De bedrijven onderzocht in de Biggenmonitor kunnen zowel voor PRRS als Circo opgedeeld worden in groepen volgens de ergheid en het tijdstip van de infectie. Voor PRRS (figuur 1) zijn op iets meer dan de helft van de bedrijven de biggen besmet – licht tot zwaar - tijdens de volledige batterijperiode. Ongeveer een derde van bedrijven slaagt er in om de biggen PRRS-vrij te houden tot het einde van de batterijperiode. Op 15% van de deelnemende bedrijven kunnen de batterijen als laag tot niet besmet met PRRS beschouwd worden. Het doel moet zijn om met de juiste maatregelen de bedrijven uit de zwaarst besmette groep stelselmatig te laten opschuiven naar de groep van PRRS-negatieve batterijen.
Voor Circo kunnen de onderzochte bedrijven opgedeeld worden in drie groepen (figuur 2). Voor dit virus slagen meer bedrijven er in hun batterij bijna negatief te houden in vergelijking met PRRS, namelijk 40,6%. Op ongeveer een vijfde van de bedrijven werd de batterij vroeg besmet en ongeveer een derde van de batterijen raakten pas later tijdens de batterijperiode besmet. Bij de biggen die later besmet werden, konden er meer maternale antistoffen (meegekregen vanuit de biestmelk) teruggevonden worden.
Ook evolueren naar een batterij vrij van PRRS en Circo?
Inschrijven voor de Biggenmonitor kan nog steeds.
Hoeveel kost de Biggenmonitor voor de varkenshouder?
- Naast de typering van het PRRS-virus, die volledig kosteloos kan worden uitgevoerd, financiert het Sanitair Fonds 85% van de analysekost.
- Met de Biggenmonitor PRRS betaalt u als varkenshouder slechts 195 euro, terwijl de normale kostprijs van de analyses 1275 euro bedraagt (prijzen excl. btw).
- Voor de Biggenmonitor PRRS en Circo betaalt u slechts 348,70 euro, terwijl de standaardprijs hiervoor 2355 euro bedraagt (prijzen excl. btw).
- Het nemen van de stalen gebeurt in samenspraak met de bedrijfsdierenarts. De kost voor deze staalname is ten laste van de varkenshouder.
Inschrijven voor de Biggenmonitor kan via de bedrijfsdierenarts of door het inschrijvingsformulier op de website van DGZ in te vullen (www.dgz.be/programma/biggenmonitor).
PRRS en Circo aanpakken? Het loont!
Bij bedrijven die reeds tweemaal (met zes maanden tussen) bloedstalen lieten onderzoeken in de Biggenmonitor, daalt voor het PRRS-virus het percentage positieve batterijen: van 81% bij de eerste screening naar 68% bij de tweede screening.
Voor Circo is er een daling van 54% naar 41%.
Het toepassen van het gezondheidsplan dat dierenarts en veehouder samen opstellen loont dus!
Auteur: Tamara Vandersmissen, varkensdierenarts Dierengezondheidszorg Vlaanderen
Contactgegevens
Met uw vragen over de Biggenmonitor kunt u terecht bij DGZ op tel. 078 05 05 23 of e-mail helpdesk@dgz.be.