Ter gelegenheid van haar algemene vergadering op 17 juni 2020 publiceert Dierengezondheidszorg Vlaanderen (DGZ) haar jaarverslag 2019. Voorzitter Marcel Heylen blikt terug op een bedrijvig jaar.
Afgelopen jaar zijn er binnen DGZ maar ook binnen het samenwerkingsverband DGZ-MCC-Vivee, een behoorlijk aantal van de operationele plannen opgestart die in het recentste meerjarenbeleidsplan zijn opgenomen. Een daarvan is de verdere uitrol van het Future Proof Project binnen de organisatie, waarbij DGZ haar dienstverlening op verschillende manieren optimaliseert. Deze stappen zijn essentieel om ook in de toekomst in een sterk veranderende omgeving, die alsmaar meer datagestuurd en internationaal wordt, kwalitatieve en betaalbare diensten te kunnen blijven aanbieden aan de Vlaamse veehouders.
Behalve de samenwerking met MCC versterken en het verder uitbouwen van de activiteiten van Vivee, heeft DGZ in 2019 ook de basis gelegd om een duurzaam partnerschap uit te bouwen met haar Waalse zusterorganisatie ARSIA. Het doel daarvan is om de beperkte middelen die beiden beschikbaar hebben zo efficiënt mogelijk te gebruiken, zowel ten dienste van hun klanten-veehouders en -dierenartsen als voor hun diverse opdrachtgevers, waaronder FAVV, FOD Volksgezondheid en de landbouworganisaties. Ook de lancering in oktober van DjustConnect, een neutraal data-deelplatform voor de agrovoedingssector mee bedacht door DGZ en samen met een aantal partners uitgewerkt, is een duidelijk signaal dat ze als bestuur, management en medewerker continu investeren om hun organisatie verder uit te bouwen en toekomstbestendig te maken!
Het doel bij dit alles: DGZ als organisatie van en voor veehouders, zowel in de nabije als in de verdere toekomst, de betrouwbare partner te laten zijn voor de Vlaamse veehouders in ons gezamenlijk streven om met gezonde dieren goede economische resultaten te realiseren.
Wat waren de belangrijkste gebeurtenissen op het vlak van diergezondheid in Vlaanderen in de loop van 2019?
Net als vorig jaar bleven ook in 2019 de commerciële varkensbedrijven vrij van Afrikaanse varkenspest. DGZ onderzocht serummonsters van meer dan 1.300 Vlaamse bedrijven in het kader van verhoogde waakzaamheid.
PRRSv is maar beheersbaar zolang de maatregelen consequent worden volgehouden, toonde de PRRS-Monitor Biggen ook in 2019 aan. Enkel toepassen van vaccinatie is onvoldoende. In mei 2019 werd de Gids voor Goede Praktijken voor Berenleveranciers gepubliceerd. Deze is, net als de Gids voor KI-centra, raadpleegbaar op https://sdrp-prrs.be.
Naar aanleiding van de Aviaire Influenza H3-problematiek stelde DGZ mee een monitoringsprogramma op wat zorgde voor een sterke toename van het aantal pluimveemonsters dat onderzocht werd voor aviaire influenza ten opzichte van de voorbije jaren.
In 2019 voldeed België aan de vooropgestelde Europese doelstellingen voor salmonella bij fokpluimvee, leghennen en vleeskippen. Bij vleeskalkoenen was dat echter voor het tweede jaar op rij níet het geval en is er een verbetering van de salmonellabestrijding nodig. Zowel bij leghennen als vleeskippen was Salmonella Infantis het meest voorkomende serotype.
De broeierijen die DGZ in 2019 bemonsterde, haalden allemaal een goede tot uitstekende score voor het kiemgetal.
Vanaf 28 maart 2019 wordt België beperkingsgebied voor blauwtong serotype 8. De keuze om het hele grondgebied tot beperkingsgebied uit te roepen, zorgt ervoor dat de binnenlandse handel geen hinder ondervindt. Twee weken later verliest België het blauwtongvrij statuut. DGZ geeft aan dat vaccineren de boodschap blijft, als bescherming tegen de ziekte en om de handel te vrijwaren.
Samen met de sector voert DGZ het pilootproject IBR-tankmelk uit, waarmee de haalbaarheid van de opvolging van de IBR-vrije status werd nagegaan op overwegend melkleverende bedrijven, die het project gunstig onthaalden.
Het percentage bedrijven met een IBR-vrij (I3 of I4) statuut steeg van 88% op 1 januari 2019 naar 90,4% op 31 december 2019. Het aantal BVD-vrije bedrijven bedraagt 98,3% van het aantal actieve rundveebeslagen.
De deelnamegraad aan het paratubercoluseprogramma blijft stabiel in 2019. Bijna 90% van de deelnemende melkveebedrijven had een A-opvolgingsstatus, wat staat voor een laag risico op de aanwezigheid van de ziektekiemen in de melk.
DGZ roept op om aandachtig te blijven voor besnoitiose als nieuw opduikende runderziekte in onze contreien, aangezien in ons land twee gevallen aan het licht kwamen.
Een paar uitzonderingen doorbreken de dalende trend op vlak van Identificatie en Registratie
De laatste vijf jaar zien we in het algemeen een dalende trend in het aantal beslagen en het aantal dieren. Ook in 2019 zet deze trend zich verder, alhoewel we een paar uitzonderingen zien in vergelijking met het jaar ervoor.
Herkauwers: het aantal rundveebeslagen daalt met 3%, het aantal dieren daalt met 1%; het aantal vleeskalverbeslagen en het aantal vleeskalveren blijft quasi stabiel.
Kleine herkauwers: het aantal schapenbeslagen daalt met 1%, het aantal hertenbeslagen met 2%. Bij de geitenbeslagen zien we sinds 2016 een groei, die ook in 2019 bevestigd wordt: een stijging van 3% in vergelijking met 2018.
Varkens: het aantal varkensbeslagen daalt met 2%; het aantal fokvarkens daalt met 2%, het aantal vleesvarkens daalt met 1%.
Pluimvee: de grootste uitzondering situeert zich in deze sector: het aantal pluimveebeslagen stijgt met 9% in vergelijking met 2018 en het aantal dieren stijgt met 1%. Deze stijging kunnen we vooral verklaren doordat het KB I&R steeds meer ingang vindt op het terrein, meer bepaald dat er meerdere beslagen op een inrichting worden geregistreerd. Anderzijds werden er vorig jaar ook een aantal nieuwe bedrijven opgericht.
Bovenop de reguliere activiteiten werkte het labo in 2019 ook rond drie diercrisissen
Naar aanleiding van de Aviaire influenza bij pluimvee zien we vanaf het voorjaar 2019 een grote stijging in het aantal onderzoeken. PCR serologie was nog onbestaande in 2018 en ging naar 2.900 in 2019 en de ELISA-onderzoeken stegen spectaculair van 3.500 in 2018 naar 32.000 in 2019.
De dreiging van Afrikaanse varkenspest (AVP) vertaalt zich in een stijging in PCR-onderzoek, waar we stijgen van 17 onderzoeken in 2018 naar 642 in 2019. Ook bij autopsies in het kader van AVP (verhoogde waakzaamheid) zien we een opmerkelijke stijging: meer dan 1000 dieren werden onderzocht in 2019, in 2018 waren dat er net geen 200.
Ons land werd in 2019 beperkingsgebied voor blauwtong serotype 8. Om dieren te kunnen exporteren naar landen die vrij waren van blauwtong, moesten de dieren aan een aantal voorwaarden voldoen, waaronder een PCR-onderzoek. Dit had als gevolg dat het aantal onderzoeken in dit kader steeg van 0 in 2018 naar 481 in 2019.
Contactgegevens
Met al uw vragen kunt u terecht bij de DGZ helpdesk op tel. 078 05 05 23 of e-mail helpdesk@dgz.be.