‘Prachtig.’ ‘Simpel, maar geniaal.’ Het enthousiasme is groot bij dierenarts Bruno en zijn dochter Janne, die diergeneeskunde studeert. Dit West-Vlaamse duo trok samen met een tv-ploeg naar Niger om zelf de handen uit te mouwen te steken en te ondervinden hoe lokale dierenartsen te werk gaan. De avonturen én gevatte opmerkingen van vader en dochter zullen in het voorjaar te zien zijn op Focus/WTV en PlattelandsTv, maar wij bieden nu alvast een blik achter de schermen.
Er is Bruno en Janne weinig rust gegund, hun vliegtuig landt midden in de nacht op Nigerese bodem en na enkele uren worden ze alweer verwacht in ons bureau in Niamey. Terwijl ze de slaap nog uit hun ogen wrijven, overloopt landendirecteur Abdourahamane Mahaman de veiligheidsvoorschriften. Niger is dan ook geen evident land om in te filmen. Het noorden wordt geteisterd door gewelddadige conflicten in Libië en Mali, terwijl het oosten af te rekenen heeft met militaire tussenkomsten tegen Boko Haram in Nigeria. De activiteiten van Dierenartsen Zonder Grenzen zijn allemaal geconcentreerd in het zuidwesten van het land. Waaronder de regio Dosso, die Bruno en Janne beter zullen leren kennen.
Winter
Terwijl onze Belgische bezoekers behoorlijk lopen te zweten - het kwik klimt overdag dan ook vlot tot boven de dertig graden - vinden de Nigerezen dat maar relatief. Voor hen is januari volop winter. ’s Avonds, wanneer de thermometer 23 graden aangeeft (en wij blij zijn dat we opnieuw kunnen ademen), vat Ouattara van onze partnerorganisatie CESAO het als volgt samen: ‘froid, froid’, lacht hij.
Al na dag één begrijpen Bruno en Janne hoe essentieel vee is voor de bevolking om te kunnen overleven. ‘Door de droogte is groenten telen geen evidentie. Voor veel gezinnen is het houden van dieren de enige mogelijkheid om toch een bron van inkomsten te hebben. Maar ja, vind maar eens plek met voldoende voedsel én water hier in de Sahel… De veehouders zijn wel verplicht om rond te trekken, anders sterven hun dieren. ’
Toch blijven vader en dochter ook nog met heel wat vragen zitten. ‘Waar overnachten de rondtrekkende veehouders of slapen ze überhaupt niet? Verdwalen ze nooit in de oneindige brousse? En hoe weten ze waar en wanneer er bijvoorbeeld gevaccineerd wordt? Vragen die de komende dagen één voor één beantwoord zullen worden.
Drie eenvoudige hulpmiddelen
Het blijft gelukkig niet alleen bij vragen stellen en observeren. Janne en Bruno dragen ook hun steentje bij door lokale dierenverzorgers te helpen tijdens consultaties. Hoewel de context van werken in Afrika helemaal anders is dan in België, lijkt het na enkele uren wel of Bruno nooit iets anders heeft gedaan. Nauwkeurig diagnosticeert en behandelt hij het ene dier na het andere. '90 procent van alle diagnoses bij rundvee kan je stellen met drie eenvoudige hulpmiddelen: een thermometer, stethoscoop en rectale handschoenen.' Hij is dan ook verbaasd, wanneer hij vaststelt dat lang niet alle dierenartsen of lokale dierenverzorgers zijn uitgerust met deze tools.
En hoewel Janne als studente diergeneeskunde nog niet veel praktijkervaring heeft, heeft ze een “hands on”-mentaliteit - duidelijk van haar vader geërfd - en blijft ze niet bij de pakken neerzitten. Naarmate de week vordert, zien we haar groeien als dierenarts in spé. ‘De eerste dag, zag ik het verschil nog niet tussen een geit en een schaap’, lacht ze. ‘Dat is hier dan ook niet evident hoor. De schapen hebben hier niet zoals in België een dikke vacht van wol.’
Gastvrijheid
‘Niger mag dan wel een van de armste landen ter wereld zijn, qua gastvrijheid scoort het land erg hoog’, benadrukt de filmploeg (die toch al wat ervaring heeft met opnames in het buitenland) keer op keer. Onze komst gaat dan ook nergens ongezien voorbij. De bewoners van de dorpjes hebben nog nooit een camera, laat staan zo’n vreemd pluchen ding om geluid mee op te nemen, van dichtbij gezien. Maar de verwondering is wederzijds, ook wij staan geregeld versteld van de vindingrijkheid van de Nigerese bevolking.
‘Wat ik niet had verwacht is de grote vervuiling aan plastic die je hier overal ziet’, zegt Janne. ‘Zelfs in de kleine dorpjes ligt er plastic op de grond.’ Naast het feit dat het plastic het mooie landschap verstoort, creëert dit nog een veel groter probleem. Namelijk geiten en schapen die door gebrek aan ander voedsel, deze kunststof opeten. Met alle gevolgen van dien voor hun gezondheid. ‘Misschien moeten we toch overwegen om zelf een ngo op te starten, wat denk je Janne’, mijmert Bruno. ‘Een vertakking van Dierenartsen Zonder Grenzen. Wat dacht je van Chèvres Sans Plastique. Klinkt goed, nee?’, lacht hij.
De reeks wordt uitgezonden: