Als dierenarts, en waarschijnlijk ook als eigenaar van één of meerdere gezelschapsdieren, weet u hoeveel plezier en affectie een huisdier biedt. Maar er is meer. Gezelschapsdieren spelen een economische rol in onze maatschappij.
In dit tweede artikel worden enkele feiten, cijfers en gezondheids- en economische voordelen met betrekking tot gezelschapsdieren samengevat, met name voor oudere mensen. De gegevens zijn afkomstig van de laatste voordracht van "Pets are Good for EU van 2017.
De Europese populatie veroudert
In 2018 zal 29% van de Europeanen ouder zijn dan 50 en in 2050 zullen er meer ouderen zijn dan jongeren.
Dankzij de geneeskunde hebben we een beter en langer leven maar deze situatie zal ook de sociale zekerheid en gezinnen in het algemeen onder druk zetten omdat de grootte en de verwantschappen neiging hebben om af te nemen. De oude generatie herdefinieert de betekenis van het woord « ouderdom » daar ze veel actiever zijn en veel meer aanwezig zijn in de maatschappij dan vroeger. De regeringen zullen bijgevolg een nieuwe visie moeten ontwikkelen en een beleid voeren om te voldoen aan de wensen van onze ouders en grootouders om een goede levenskwaliteit te behouden.
Hoe kunnen gezelschapsdieren positief bijdragen aan de gezondheid en de sociale zekerheid?
Onderzoek (1) en academische studies tonen aan dat het bezit van en de interactie met gezelschapsdieren zorgt voor « beter ouder worden » daar deze mensen actiever blijven.
1. Voordelen voor de fysieke gezondheid
Gezelschapsdieren dragen bij tot een langer en gezonder leven van de eigenaar. Ze stimuleren fysieke activiteit en verbeteren dus de cardiovasculaire gezondheid omdat risico’s ten gevolge van te weinig beweging afnemen. Oudere hondeneigenaars hebben tweemaal zoveel kans om mobiel te blijven (2).
2. Psychologische voordelen
De zorg voor een huisdier vermindert stress en angst, zorgt voor trouw gezelschap en zorgt voor minder eenzaamheid en depressie, vooral na rouw.
3. Sociale voordelen
Gezelschapsdieren, vooral honden, stimuleren oudere mensen om buiten te komen en werken drempelverlagend om gesprekken aan te gaan door gelijke interesses.
Oudere huisdiereigenaars hebben meer sociaal contact en zijn actiever in de samenleving dan ouderen zonder huisdier.
4. Economische voordelen
Door de fysieke, psychologische en sociale voordelen zijn ouderen minder afhankelijk van de sociale zekerheid.
In Duitsland werd in het jaar 2000 via huisdieren een economische omzet genoteerd van het gezondheidssysteem van 5,6 miljard euro. In het Verenigd Koninkrijk wordt deze omzet geschat op 2,5 miljard pond per jaar.
Bovendien draagt het bezit van een gezelschapsdier bij aan de economie via productie en verkoop van voeding, diergezondheid en veterinaire diensten.
Helaas zijn er obstakels voor oudere mensen om een huisdier te nemen.
Het verantwoord houden van een huisdier kost geld. Omgevingsfactoren zoals gebrek aan groene ruimte of veiligheid is een belemmering voor het houden van huisdieren.
Bovendien zijn huisdieren niet altijd toegelaten in huurwoningen en nog minder in klinieken en bejaardentehuizen. Daarom zijn ouderen soms verplicht om dieren af te staan ter adoptie of, erger nog, ze naar het asiel te brengen wanneer ze verhuizen of als de regels veranderen.
Nood aan sensibilisatie, Europees debat, richtlijnen en beleid van de Lidstaten
Uiteraard is het noodzakelijk om gecoördineerde en consistente inspanningen te leveren om politici, instellingen maar ook gezondheidswerkers en dierenartsen, verzorgers en huisvestingmanagers te sensibiliseren.
Het succes zal ook afhangen van de Europese instellingen die een gemeenschappelijke richting moeten bepalen en de Lidstaten moeten een consistent beleid ontwikkelen. Zorgaanbieders moeten het bezit van gezelschapsdieren en de interactie opnemen als onderdeel van hun missie.
De grootste prioriteit is de mogelijkheid om ouder te worden in goede gezondheid en zo de levenskwaliteit van mensen te verzekeren (4). Gezien gezelschapsdieren de verouderingskost voor het gezondheidssysteem kan verminderen moeten de beleidsmakers worden aangemoedigd om mee te doen.
Om toegang en financiering te garanderen moeten huisdieren integraal onderdeel worden van de gezondheidszorg. Er dienen protocols en kwaliteitsnormen te worden opgesteld en deze moeten worden opgenomen in de opleiding van gezondheidswerkers.
Er werd al heel wat onderzoek uitgevoerd door universiteiten, nationale gezondheidsinstituten en de industrie naar de interactie mens-dier en naar gezelschapsdieren wat betreft actieve veroudering. In de loop van de volgende twee jaar zullen andere onderzoeksprojecten worden afgerond.
Sprekers en panelleden
Heinz K. Becker (MdPE, PPE, Autriche), Myriam Cohen (Regional President of Mars Petcare Europe), Prof. Marie-José Enders-Slegers (Open Universiteit Nederland), Dr. Sandra McCune (Wetenschappelijk verantwoordelijke, Interactie mens-dier, WALTHAM Centre for Pet Nutrition ), en Dr Elizabeth Ormerod.
Bron : voordracht "Pets are Good for EU" (Brussel, Bibliotheek Solvay, 04/05/2017) www.petsrgood4eu.eu
Referenties : (1) Mars’ WALTHAM Centre for Pet Nutrition, (2) Dr. Sandra McCune, (3) Myriam Cohen, Regional President of Mars Petcare Europe, (4) MEP Heinz K. Becker.