Je hebt het zonder twijfel gemerkt: een groot aantal diergeneeskundige middelen zijn niet op voorraad, soms voor lange periode en soms zelfs voor onbepaalde periode … deze stockonderbrekingen kunnen leiden tot een zeer lastig en complex probleem, denk maar aan de niet-verkrijgbare producten waarvan er geen equivalent is op de markt.
Geen enkele categorie van medicatie wordt gespaard: vaccins, antibiotica, antiparasitaire middelen en nog veel meer. Maar waarom?
Er kunnen meerdere verschijnselen aan de grondslag liggen van een stockonderbreking.
1. De productie en de bevoorrading van grondstoffen (werkzame bestanddelen, hulpstoffen)
De bevoorrading van grondstoffen loopt soms complex, aangezien deze voornamelijk in het buitenland worden geproduceerd en soms zelfs afkomstig zijn van een unieke wereldproducent aan de andere kant van de wereld (China, India, …). Elk ondervonden probleem, of dat nu politiek, industrieel, omgevingsgericht of logistiek is, kan belangrijke implicaties hebben voor de productie en de beschikbaarheid van de ladingen grondstoffen die nodig zijn voor de productie van geneesmiddelen. Dit is voornamelijk het geval bij de productie van bepaalde bestanddelen van vaccins (zoals geëmbryoneerde eieren).
Daarnaast zijn de aangemaakte hoeveelheden voor de diergeneeskunde vaak inferieur aan die van de humane geneeskunde, waardoor het behoud van de productie van bepaalde substanties niet altijd gegarandeerd is.
2. De procedures voor fabricatie, controle en vrijgeving van de zending
De fabricage gaat gepaard met een lang proces en een grote technische expertise. Ieder incident kan een groot aantal risico’s of potentiële vertragingen in de productie met zich meebrengen, maar ook opeenvolgende problemen in de productie van verschillende geneesmiddelen op éénzelfde plaats kunnen zo veroorzaakt worden. Ook de uitbesteding van producties, ontwikkeld op mondiaal niveau, geeft aanleiding tot meer moeilijkheden op vlak van logistiek en beheer van prioriteiten, tussen de fabricage van medicatie en tussen de opdrachtgevers.
Daarnaast kunnen ook kwaliteitscontroles, en dan voornamelijk analytische controles, de afgifte van een zending vertragen, tot een weigering van vrijgeving leiden en zo de marktlancering uitstellen tot er een nieuwe zending klaar is. Het oponthoud op vlak van vrijgeving van vaccins duurt soms enkele maanden. Deze beperkingen kunnen aan de basis liggen van een stockonderbreking.
3. Reglementaire beperkingen
De reglementaire kwalificaties of herkwalificaties ten aanzien van de vereiste optimale werkomstandigheden en de productiesites van de grondstoffen en de geneesmiddelen bedraagt een lang proces dat vertragingen kan opwekken. Ook de instructies voor verschillende wijzigingen om een vergunning voor het in handel brengen te bekomen, bijvoorbeeld een wijziging omtrent formulering of procedure van fabricage of van grondstoffen, zijn onderhevig aan een reglementaire tijdsduur die soms meerdere maanden kan bedragen.
4. Onvoorziene toename van de vraag
De productiemiddelen worden vaak ten volle gebruikt, terwijl de productie, vooral voor vaccins, complex, technisch en kostbaar is op de markt. De flows worden ook wereldwijd georganiseerd, waardoor er minder programmeerflexibiliteit is. Bijvoorbeeld, in het geval van een epidemie in één regio van de wereld, kan de volledige toevoerketen van een vaccin worden gedestabiliseerd. Dit is ook het geval wanneer er nieuwe sanitaire preventiemaatregelen worden ingevoerd, wanneer de vraag uit opkomende landen toeneemt, …
Deze verschijnselen kunnen eveneens versterkt worden door seizoensgebonden eisen, beperkingen van productiekanalen, stapsgewijze onderbrekingen die des te riskanter zijn omdat het aantal geautoriseerde en in de handel gebrachte specialiteiten beperkt is, of moeilijkheden bij de verkoop van zendingen met korte gebruiksdatum.
Elk incident in de distributieketen van het geneesmiddel kan de normale stroom van geneesmiddelen verstoren en kettingreacties veroorzaken (zoals over-opslag) die het fenomeen dat tot de onderbreking leidt alleen maar vergroten.
Bron: ANSES
Foto: Flash Alexander - Pixabay