Strijd tegen antibioticaresistentie in de diergeneeskunde in België: de resultaten van 2017 zijn gekend

Er werd een reductie behaald van 7,4% van het totale antibioticagebruik bij dieren ten opzichte van 2016. Deze reductie draagt bij aan een totaalreductie van 25,9% in vergelijking met 2011.

Bovendien werden twee van de drie strategische doelstellingen reeds ruimschoots behaald: 

1. Een cumulatieve reductie van 84% van het gebruik van de kritisch belangrijke antibiotica (doelstelling was 75% reductie tegen eind 2020).
2. Een reductie van 66,6% voor de met antibiotica gemedicineerde voeders (doelstelling was 50% reductie tegen eind 2017).

AMCRA heeft een “Visie 2020” plan uitgewerkt. Dit plan vertrekt vanuit drie strategische reductiedoelstellingen voor antibioticagebruik bij dieren

• tegen eind 2020 een reductie van 50% van het totale antibioticagebruik 
• een reductie van 75% van het gebruik van de “kritisch belangrijke antibiotica”
• tegen eind 2017 een reductie van 50% van de met antibiotica gemedicineerde voeders.

Op 30 juni 2016 werden deze doelstellingen ook onderschreven door de Federale Overheid, de verschillende sectororganisaties, de lastenboekbeheerders en de dierenartsen- en dierengezondheidsverenigingen in het “Convenant tussen de Federale Overheid en alle betrokken sectorpartners betreffende de vermindering van het gebruik van antibiotica in de dierlijke sector”.

Naast bovengenoemde zeer gunstige resultaten werd ook een verdergezette daling gezien in het gebruik van colistine en dit voor het 5de opeenvolgende jaar. In 2017 werd een cumulatieve daling bereikt van 62,8% ten opzichte van 2012. Dit resultaat is van groot belang gezien colistine recent werd geklasseerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als kritisch belangrijk antibioticum met de hoogste prioriteit.

Het gebruik van zinkoxide, als alternatief voor colistine, voor de behandeling van speendiarree bij biggen, is eveneens verder gedaald in 2017 met een cumulatieve reductie van 56,7% sinds 2015.

In 2017 beschikt de overheid voor het eerst, naast de antibioticaverkoopcijfers, over antibioticagebruiksgegevens op veehouderijen voor de varkens-, vleeskalveren-, vleeskippen- en leghennensector (verplichte registratie sinds 31 januari 2017). Deze gegevens, verzameld in het centrale datacollectiesysteem Sanitel-Med, werden in opdracht van het FAGG, geanalyseerd door de eenheid ‘analyse antibioticagebruik’ van AMCRA. De eerste benchmarkrapporten werden uitgezonden naar de veehouders van de vleeskalversector. De rapporten voor de andere diersectoren volgen in de komende maanden. Complementaire initiatieven voor de verzameling van antibioticagebruiksgegevens op het niveau van de veehouderijen worden beheerd door de sectoren: SGS-BVK voor de vleeskalversector, BIGAME en AB Register. Deze laatste is pionier geweest in de verzameling van antibioticagebruiksgegevens binnen de varkenssector en de benchmarking van varkenshouders. In de AB Register data kan eveneens een daling in het gebruik van 21% worden opgetekend sinds 2014. “Benchmarking draagt bij aan een groter bewustzijn van veehouders en dierenartsen en zal een positieve invloed hebben op de verder te behalen daling in het totale antibioticagebruik” verklaart Dr. Fabiana Dal Pozzo, coördinatrice van AMCRA.

Het is belangrijk om op te merken dat de vastgestelde daling in het gebruik van antibiotica samen gaat met een daling in het voorkomen van antibioticaresistentie. Sinds 2011 wordt een daling vastgesteld in antibioticaresistentie tegen de meeste antibiotica bij de voedselproducerende dieren, deelt de voorzitter van AMCRA, Professor Jeroen Dewulf mee. Dit toont aan dat de vooropgestelde strategie haar vruchten afwerpt. 

De cijfers tonen bovendien aan dat de samenwerking tussen AMCRA, de overheid en alle organisaties die het antibioticaconvenant ondertekenden, tot concrete en positieve resultaten leidt. 

Dit is een extra motivatie voor alle betrokken partijen die zich engageren om hun inspanningen verder te zetten voor een verminderd en rationeel antibioticagebruik bij dieren in de strijd tegen antibioticaresistentie.

Overzicht van de resultaten (BelVet-SAC rapport 2017) 

Bron: BelVet-SAC rapport 2017